Ekşi Maya Nedir? Püf Noktaları

Ülkemizde son dönemlerde ekşi maya ve bu maya ile yapılmış olan ekmek, çok eski zamanlardaki gibi tekrar popüler bir hale gelmiştir. Özellikle sağlıklı ekmek tüketmek isteyen insanlar tarafından ön plana çıkarılan ekşi maya sabır ve temel malzemelerin kullanılması sayesinde elde edilen bir mutfak ürünüdür. Temel olarak bu mayanın elde edilmesi için klasik bir şekilde elbette un ve suyun karıştırılarak belirli bir süre fermantasyon yaşanmasına izin verilmesi gerekir. Fakat Anadolu’da fermantasyonu hızlandıracak şekilde ve maya kalitesini arttıracak şekilde üzüm ve nohut gibi malzemelerin kullanıldığı da görülmektedir. 

Geleneksel ve sağlıklı bir yöntem olan ekşi maya sayesinde üretilmiş olan ekmek, sindirim sistemi üzerinde ve özellikle irritable bağırsak sendromu üzerinde faydalı bir etkiye sahiptir. Şişkinlik yapmadan tüketilebilen ve glisemik indeksi düşük olan bu ekmek şekeri yükseltmez ve denge sağlar. Tokluk hissini uzun süre devam ettirmek ile birlikte aynı zamanda doğal içeriği ile rahatlıkla tüketilebilir. B ve B12 vitamini açısından zengin olan, probiyotik özellikli bu maya sayesinde ürettiğiniz ekmek aynı zamanda laktik asit, protein ve mineral içeriğine sahiptir. 

Ekşi Maya Nasıl Elde Edilir?

Bugün birçok farklı yöntemin kullanılması ile birlikte ekşi maya elde edildiği bilinirken, bu yöntemler arasında siz de kendiniz için en uygunu tercih edebilirsiniz. Mayanın elde edilmesi için öncelikle bahsedildiği şekilde un, su, nohut ve üzüm gibi temel malzemeleri elde edip mutlaka bir mutfak tartısı kullanarak işe başlayabilirsiniz. 

Maya üretimine başlamadan önce tertemiz bir kavanozu sterilize ederek temin ettiğiniz üzümleri doğrayarak veya nohutları yıkayarak kavanoz içerisine alabilirsiniz. Daha sonrasında üzerine bir ölçü maya elde etmek için 200 gram un ve 200 gram su ilavesi sağlayabilirsiniz. Bu pratik karıştırma işlemi sonrasında kavanozun üzerini temiz bir bez ile örterek, ılık bir yerde bekletip fermente olmasını sağlamalısınız. 

Fermente olan ekşi maya artık üzerinde minik hava kabarcıkları oluşturacaktır. Bu sayede ekşi maya artık son aşamaya gelmiş olduğu için tahta bir kaşık yardımıyla daha öncesinde katmış olduğunuz üzüm veya nohutları çıkarabilirsiniz. Ancak bir sonraki aşamaya geçtiğinizde, ürettiğiniz ekşi maya miktarının yarısını kavanozdan alıp, bu yarısının yerine yeniden tamamlayacak miktarda un ve su eklemeniz gerekir. 

İlk etapta 200 gr un ve 200 gr su ile toplam 400 gram kadar maya elde edilirken, 200 gr eksilttiğiniz için kavanoza tekrar 100 gr un ve 100 gr su ekleyerek, yeniden 400 yapmanız gerekir. Bu işlem mayayı beslemek olarak bilinir ve aslında her gün tekrarlandığında, maya giderek çoğalır ve yaklaşık 10 gün sonrasında artık istediğiniz kadar ekmek yapmanız için ekşi maya elde edilebilir. 

Ekşi Maya İçin Püf Noktaları Nelerdir?

Sağlıklı ve lezzetli ekmek yapmak için ekşi maya ne kadar faydalı ve aslında pratik bir yöntem oluştursa da bu mayayı yaparken ve kullanırken bazı püf noktalarına dikkat etmeniz fayda oluşturacaktır. Eğer hemen ekşi maya ekmeği yapmayacaksanız, elde edilen mayayı buzdolabına kaldırdıktan sonra yine 3-4 günde bir anlatılan şekilde besleme yapabilirsiniz. 

Yine önemli bir nokta olarak ekşi maya üretirken mutlaka organik un kullanmaya önem göstermelisiniz. Ayrıca maya dolapta beklerken dahi üzerinde yapışkan şekilde bir su birikintisi görüyorsanız, maya hastalanmıştır ve bu su temizlenerek yeniden un ve su eklenerek maya canlandırılabilir.